سوخت CNG
گاز طبیعی فشرده یا CNG (Compressed Natural Gas) عمدتاً از متان تشکیل شده و به دلیل تولید آلودگی کمتر نسبت به سایر سوختهای فسیلی مانند بنزین و گازوئیل، یکی از پاکترین و سازگارترین سوختها با محیط زیست به شمار میرود.
CNG نسبت به هوا سبکتر است و در صورت نشت، به سرعت در هوا پراکنده میشود. این ویژگی، همراه با قابلیت ترکیب آسان با هوا، آن را به گزینهای مناسب برای خودروها و وسایل نقلیه سنگین مانند اتوبوسها تبدیل کرده است. علاوه بر این، به دلیل اقتصادی بودن و امکان انتقال از طریق شبکههای گازرسانی، استفاده از آن در کشورهایی مانند ایران بسیار رایج است. ایران با حدود ۴ میلیون خودرو دوگانهسوز، بزرگترین ناوگان CNG در جهان را دارد.


CNG به دلیل قرار داشتن در فاز گاز، تنها در مخازن تحت فشار (حدود ۲۰۰ تا ۲۵۰ بار) قابل نگهداری است. به همین دلیل، خودروهای دوگانهسوز نیازمند سیلندرهای بزرگ هستند که معمولاً فضای صندوق عقب را اشغال میکنند. برخی خودروسازان برای رفع این مشکل، خودروهایی ویژه با سوخترسانی صرفاً CNG تولید میکنند.
گاهی CNG با LNG (Liquefied Natural Gas) اشتباه گرفته میشود. تفاوت اصلی این دو در نحوه ذخیرهسازی است:
سی ان جی در دمای محیط و فشار بالا نگهداری میشود در صورتی که ال ان جی در دمای بسیار پایین و فشار محیط به صورت مایع ذخیره میشود. همچنین LNG فضای کمتری اشغال میکند اما نیازمند تجهیزات خنکسازی پرهزینه است. معمولاً در مسافتهای طولانی و مناطقی که امکان لولهکشی وجود ندارد، گاز طبیعی ابتدا به LNG تبدیل و سپس توسط کشتی یا قطار حمل میشود و در مقصد دوباره به حالت گاز (CNG) بازگردانده خواهد شد.
CNG را میتوان از نظر کاربرد در خودروها با گاز مایع (LPG) مقایسه کرد:
- ایمنی: اشتعالپذیری CNG کمتر است و ایمنی بیشتری دارد؛ اما نیاز به مخازن تحت فشار، هزینه احداث جایگاههای آن را بالا میبرد.
- تشخیص نشتی: ال پی جی سنگینتر از هوا و دارای بو است، بنابراین نشتی آن به راحتی قابل تشخیص میباشد. در مقابل،سی ان جی بدون بو است و بهسرعت در هوا پخش میشود، بنابراین تشخیص نشتی آن دشوارتر است.
- اقتصاد و کارایی: سی ان جی ارزانتر از ال پی جی است، اما پیمایش خودرو با یک باک LPG معمولاً بیشتر از CNG خواهد بود.
